Botox tegen overmatig zweten

Overmatig zweten komt vrij veel voor. In sommige gevallen is er een relatie met bepaalde ziekten of is er sprake van aangeboren of op latere leeftijd verkregen afwijkingen van de zenuwen. Bij verreweg de meeste mensen die een grote zweetproductie hebben is er echter geen sprake van een echte afwijking. Toch kan de zweetproductie zo fors zijn dat het belemmerend werkt in het dagelijkse sociale verkeer of dat bepaalde activiteiten, zoals autorijden (glippend autostuur), moeilijk worden.

Behandeling

Een betrekkelijk nieuwe therapie is het inspuiten van de huid met kleine hoeveelheden botuline toxine, ofwel Botox. Dit zenuwgif wordt geproduceerd door de botulinebacterie. Het middel zorgt voor blokkade van de signalen van de zenuwen die de zweetklieren aanzetten tot zweetproductie, waardoor het zweten stopt. Het is een zeer effectieve therapie, maar het effect houdt helaas maar een beperkt aantal maanden aan. De therapie moet dan weer herhaald worden. Het effect bij behandeling in de oksels houdt langer aan dan aan de handen.

In principe kan de botuline-toxine worden toegepast aan de handpalmen, de voetzolen en de oksels. In de praktijk blijkt de behandeling vooral geschikt voor overmatig zweten in de oksels. Behandeling van de oksels is nauwelijks pijnlijk en het effect houdt relatief lang aan. Behandeling van voeten en handen is meestal zo pijnlijk dat speciale verdovingstechnieken nodig zijn. De werking houdt aan de handpalmen en de voetzolen ook meestal niet erg lang aan.

Voor- en nadelen

Botuline toxine blokkeert het ‘zweetsignaal’ tussen de zenuwtjes in de huid en de zweetklieren. De zweetproductie neemt dan sterk af of stopt geheel. Dit proces duurt ongeveer 1-2 weken. Het effect houdt een aantal maanden aan, daarna neemt de zweetproductie weer langzaam toe. Er groeien dan namelijk weer nieuwe zenuwuiteinden aan om de geblokkeerde zenuweinden te vervangen.

Botuline-toxine is een buitengewoon veilig geneesmiddel. Botuline-toxine beïnvloedt de zenuwuiteinden die gevoelig zijn voor aanraking of pijn niet, maar als het in contact komt met zenuwen die spieren bedienen, wordt de werking hiervan ook tijdelijk geremd. Deze bijwerking komt maar zeer zelden voor. Sommige mensen die behandeld zijn met botuline-toxine hebben ervaren dat de zweetproductie elders op de huid iets toeneemt. Dit wordt ‘compensatoir zweten’ genoemd. Dit effect is zeldzaam, meestal licht en van voorbijgaande aard. Botuline-toxine therapie wordt niet toegepast bij zwangere vrouwen.

Niet iedereen reageert op dezelfde manier op de injecties. Gemiddeld zal bij 90% een duidelijke verbetering van de klachten worden bereikt die de kwaliteit van leven van de patiënten verhoogt.

Prijsindicatiekosten

De anti-transpiratie therapie met Botox wordt in Nederland vooral in privé-klinieken uitgevoerd en wordt in principe niet vergoed door de ziektekosten-verzekeraars. De prijzen variëren sterk. De behandeling van de beide oksels kost gemiddeld 700 euro.

Tips

Naast Botox zijn er ook andere methoden om lokale overproductie van zweet te bestrijden. Zo bestaan er aluminiumhoudende crèmes en oplossingen die op de huid worden aangebracht. Iontoforese, waarbij electrische stroom door een bakje met water wordt geleid, waarin de te behandelen lichaamsdelen (handen en voeten) in worden gehouden, is een andere optie. Meer ingrijpend is de blokkade van de sympaticus zenuw door de neurochirurg of de anesthesist.

Bijdrage van: Dr R.L. van Leeuwen, dermatoloog bij Huid- en Laserkliniek Lievensberg, Bergen op Zoom