Wat is striae en welke behandelingen zijn mogelijk?

Striae zijn strepen op de huid waarbij het onderhuidse bindweefsel gescheurd is, variërend in lengte van enkele centimeters tot wel 20 cm lang. Zij kunnen ontstaan door volume toename in relatief korte tijd, waarbij de huid zich niet snel genoeg kan aanpassen. Het ontstaan of hebben van striae is niet pijnlijk. Aanvankelijk zijn zij rood gekleurd en verheven (acute fase), in de loop der jaren worden ze paars, beige (subacute fase) en uiteindelijk wit (chronische fase). Het is een vorm van litteken.  

[caption id="attachment_206811" align="alignnone" width="200"] Voor de behandeling[/caption]

[caption id="attachment_206812" align="alignnone" width="200"] Na de behandeling[/caption]


Risicofactoren zijn zwangerschap, snelle groei van borsten, armen, heupen, billen of dijbenen tijdens de pubertijd en mensen met overgewicht. Maar ook sporters die anabole steroïden gebruiken hebben een groter risico. En tenslotte zijn er bepaalde ziektebeelden die kunnen leiden tot striae, zoals het syndroom van Cushing en het Marfansyndroom.

Alhoewel striae vanuit medisch perspectief niet ernstig zijn, is er vanuit cosmetisch oogpunt grote vraag naar een effectieve behandeling. Het feit dat striae in de loop der jaren minder opvallen door verandering van kleur doet daar weinig aan af.

Beknopte geschiedenis van de desbetreffende behandeling(en) en de recente ontwikkelingen omtrent de behandeling

Het gebruik van Vitamine-A zuur crème lijkt enigszins effectief, maar dan alleen bij pas ontstane striae. In een vergelijkende studie bleek 20% GCA (glycolzuur) even effectief als Vitamine-A zuur crème. GCA is een middel dat wordt gebruikt voor peelings.

Een combinatie behandeling van micro-dermabrasie (dat is een milde vorm van zandstralen van de huid) en 15% TCA (trichloorazijnzuur) is effectief bij alle vormen van striae. Wel vraagt dit strikte opvolging van de instructies voor nabehandeling. Nadeel is dat de herstelperiode wel tot een week kan duren. Ook is er een toegenomen risico van een toename van de hoeveelheid pigment bij patiënten met een donker huidtype.

Eerdere licht- en laser behandelingen hebben inconsistente of tijdelijke resultaten laten zien, met de noodzaak om iedere 1 tot 4 maanden opnieuw te behandelen.

Behandeling met de Pulse Dye Laser (PDL) met een golflengte van 585 nM is met name effectief bij rode en niet bij witte striae, alhoewel het effect zelfs bij rode striae beperkt is. Ook is er een studie waar PDL is gecombineerd met radiofrequente stralen (RF). Deze liet goede resultaten zien bij rode striae, maar was uitgevoerd in een Aziatische populatie. Het is de vraag of deze resultaten zich laten vertalen naar andere bevolkingsgroepen.

De enige laser die door de Amerikaanse “Food and Drug Administration” (FDA) is goedgekeurd voor de behandeling van striae is de fractionele, niet-ablatieve laser met een golflengte van 1540 nM van Palomar. Bij een fractionele laser wordt een deel van de huid behandeld, om zo de genezing te bespoedigen en het risico op complicaties te verminderen. Niet-ablatief wil zeggen dat deze laser de opperhuid niet verdampt, in tegenstelling tot ablatieve lasers waar dit wel gebeurt.

De FDA goedkeuring van de Palomar laser is gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek in patiënten met rode of witte striae. Patiënten hadden striae variërend van 1 tot 40 jaar oud, ontstaan door met name puberteit, zwangerschap of gewichtstoename. Er is gekeken naar klinische verbetering volgens het oordeel van de patiënt en volgens de onderzoekers. Maar ook naar de veiligheid en naar het microscopische aspect van de huid.

Bij alle 51 patiënten was er een verbetering van 50% of meer, 6 maanden na de laatste behandeling. Deze hield aan tot het laatste consult, op 18 of 24 maanden na de behandeling. De behandeling was veilig, met tijdelijke roodheid en zwelling, passend bij een laser behandeling. Een kleine minderheid ontwikkelde meer pigment in de huid, wat in alle gevallen tijdelijk was. Onder de microscoop zag men 1 maand na de laatste behandeling een verdikking van de huidlagen, met meer collageen en elastine.

Andere lasers met een golflengte van 1550 nM laten wisselende resultaten zien, met name op de langere termijn. Daarom is tot dusverre geen enkele andere laser (met een golflengte van 1540 of niet) door de FDA goedgekeurd voor de behandeling van striae.

Recentelijk zijn er andere lasers goedgekeurd door de FDA voor de behandeling van striae. Deze goedkeuring is echter beperkt tot de behandeling van hyper- (meer) of hypo- (minder) pigmentatie en/of toegenomen doorbloeding.

Het consult

Tijdens het consult is het belangrijk om na te gaan wat de oorzaak is van de striae en om te bepalen in welke fase de striae zijn. Ook het bepalen van het huidtype is van belang. Hoe donkerder een huid, hoe voorzichtiger er behandeld moet worden om complicaties als bijvoorbeeld toename van pigment te voorkomen. Het gevolg van voorzichtig behandelen is dan wel weer dat er meer behandelsessies met laser noodzakelijk zijn.

De behandeling

Een van de hoekstenen van de behandeling bestaat uit het wegnemen van de oorzaak van de striae, voor zover mogelijk. Een behandeling tijdens de zwangerschap is af te raden gezien eventuele risico voor het ongeboren kind, maar ook omdat de rek op de huid tijdens de zwangerschap alleen maar toeneemt. Hierdoor zal een behandeling minder effectief zijn. Hetzelfde geldt voor de behandeling van striae op de borsten tijdens het geven van borstvoeding.

Behandeling met de 1540 fractionele laser bestaat uit minimaal 3 tot 5 sessies, met tussenposen van 4 weken. Hierbij mogen patiënten 4 weken voor de eerste tot en met 12 weken na de laatste laserbehandeling niet actief in de zon of onder de zonnebank. Het eindresultaat is meestal pas 3-6 maanden na de laatste laserbehandeling zichtbaar.

Vitamine-A zuur kan de behandeling complementeren. Het is in dat geval te overwegen een alternatief te gebruiken, te weten een retinol bevattend product, met retinol in voldoende hoge concentratie en juiste aflevertechniek. Retinol geeft minder bijwerkingen en kan even effectief als Vitamine-A zuur crème zijn. Retinol wordt in de cel omgezet in het actieve Vitamine-A zuur. Dat stimuleert onder andere de aanmaak van collageen en elastine vezels welke essentieel zijn bij het herstel van de huid.

Risico’s

Veel voorkomende bijwerkingen van de 1540 fractionele laser zijn zwelling en roodheid, welke laatste maximaal 3-4 dagen zal duren. Het risico op pigment veranderingen (meer of minder pigment), infecties en littekens is bij een fractionele laser geringer. Om pigmentverschuivingen te voorkomen wordt vaak hydrochinon bevattende crème voor en na de behandeling geadviseerd.

Nabehandeling

Uiteraard is het na de behandeling belangrijk om te voorkomen dat de striae terugkomen. Belangrijkste hierbij is het zo veel mogelijk elimineren van de risicofactoren. Bij zwangerschapswens is dat minder evident. In dat geval is er eigenlijk geen bewezen effectieve methode om striae te voorkomen, die tegelijkertijd veilig is voor het ongeboren kind, met uitzondering van het ondersteunen van de huid door een buikband of stevige beha.

Over de auteur

Stephan Marks is esthetisch arts. Hij heeft zijn privéopleiding genoten bij diverse toonaan-gevende klinieken in binnen en buitenland. Hij is in het bezit van een diploma van de “American Association of Aesthetic Medicine”. Stephan Marks is geregistreerd lid van de Nederlandse Vereniging voor Cosmetische Geneeskunde. Hij is (inter)nationaal spreker en trainer voor Obagi.

Bijdrage van: drs. S. Marks, Esthetisch arts bij Kliniek voor Esthetische Geneeskunde