Bleekmethoden

De laatste jaren is de aandacht voor het gebit enorm toegenomen. Een mooie lach met witte tanden straalt immers verzorging en jeugdigheid uit, wie wil dat niet? Een goed verzorgd en onderhouden gebit is daarvoor voorwaarde nummer één! Tegenwoordig hebben veel mensen te maken met gebitsproblemen. Gelukkig is er op esthetisch gebied een legio aan mogelijkheden voor gebitsverfraaiing waaronder bleken.

Verkleuring van de tanden

De oorzaak van een tandverkleuring kan in de tand zelf gelegen zijn (intrinsieke verkleuring), zoals tandtrauma, pulpanecrose, ontwikkelingsstoornissen en andere, zoals hypoplasie, hypocalcificatie, fluorosis, cariës, abrasie, attritie, erosie of het gebruik van bepaalde geneesmiddelen (tetracycline, zwavel, fluor). Ook kan de verkleuring veroorzaakt worden door een inwerking van buitenaf (extrinsieke verkleuring) zoals door voedingswaren (koffie, thee, rode wijn) tabakproducten, tandvullingsmaterialen (amalgaam), kanaalvullingsmaterialen of geneesmiddelen (fluor, tin, ijzersulfide).

Voor wie is bleken geschikt en voor wie niet

Er zijn verschillende methoden om tandverkleuringen te verhelpen; elke met voor- en nadelen. Voordat men een keuze voor het soort behandeling maakt, zal eerst een grondig vooronderzoek door de tandarts plaats moeten vinden. De tandarts kan afhankelijk van de gezondheidsconditie van het gebit en tandvlees de meest geschikte behandelmethode bepalen. Kronen en vulmateriaal bleken niet mee. Daarnaast zijn donkere vlekachtige verkleuringen minder eenvoudig te behandelen. Dode tanden kunnen ook van binnenuit worden gebleekt. Daarnaast kan door deskundige begeleiding het risico worden vermeden van overbleaching (afbraak van de glazuurmatrix door te lang gebruik van bleekproducten). In een aantal situaties is het wellicht het overwegen waard om porseleinen facings te plaatsen.

De volgende bleekmethoden zijn mogelijk

Bleken met whitening tandpasta’s

Whitening tandpasta’s bevatten speciale, polijstende bestanddelen om oppervlakkige aanslag te verwijderen. Ook wordt er vaak titaniumoxide aan toegevoegd. Dit is een poeder dat licht sterk reflecteert, wat de tanden tijdelijk witter doet lijken. Mogelijk toegevoegde stoffen als azijnzuuren fosforzuur zijn zelfs schadelijk voor het  glazuur. Voordat men gebruik maakt van een whitening tandpasta dient men advies te vragen aan de tandarts.

Thuis bleken

Thuis bleken (home bleaching) kan op basis van een vernis, kleefstrip of gel. Met een bleeklepel die door de tandarts op maat is gemaakt en precies om de tanden past kan per tand een druppeltje bleekgel worden gedaan. Als hoofdbestanddeel wordt 10 tot 15% carbamideperoxide gebruikt, soms 20%. Dagelijks 8 uur bleken met 10% carbamideperoxide geeft na een week een goed resultaat, na twee tot drie weken het gewenste resultaat. Ter hoogte van de tand kan er bij thuis bleken prikkeling van het tandvlees en tijdelijk overgevoeligheid van de tand optreden. Het te veel inslikken van de gel bij thuis bleken kan diarree veroorzaken. Beide symptomen zijn van tijdelijke aard. Uiteindelijk heeft in-office bleaching de voorkeur.

In-office bleken

Bleken bij de tandarts (in-office bleaching) gebeurt steeds op basis van een gel met een hogere concentratie van het hoofdbestanddeel waterstofperoxide (15 tot 35%). De gel wordt gedurende maximaal een uur op de tanden reinigeappliceerd. In combinatie met een bleeklamp (warmte en licht versnelt de reactie) of in combinatie met KTP-laser (de juiste golflengte zorgt voor een fotochemische reactie).

Hieronder beschrijven we de in-office bleekmethoden met de KTP-laser en de bleeklamp. Bij beide behandelingen worden vooraf de tanden grondig gereinigd en wordt tandsteen verwijderd. Het tandvlees en ook omliggend weefsel in en rondom de mond moet goed worden afgedekt en beschermd. Ook moet een beschermingsbril worden gedragen. Na het appliceren van de gel op de tanden, activeert de lamp of de laser de gel. Na de behandeling volgt er nog een fluorideapplicatie.

Smartbleach

Smartbleach, the laser teeth-whitening system, maakt gebruik van groen laserlicht om de speciaal ontwikkelde en gepatenteerde rode Smartbleachgel te activeren. Hierdoor worden zowel gele, bruine als grijze verkleuringen van het gebit aangepakt. Het bleken met laser brengt geen schade toe, omdat hierbij geen warmte gebruikt wordt. Dit is echter sterk  afhankelijk van het type laserlicht (golflengte) dat gebruikt wordt. De KTP-laser (groen licht) wordt als de meest veilige gezien, omdat deze de tanden bleekt via een fotochemisch proces, terwijl andere fotothermisch werken. De tandarts dient wel de juiste voorzorgen te nemen, omdat de concentraties van de hoofdbestanddelen zeer hoog liggen.
De behandeling duurt ongeveer anderhalf uur.

Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat er geen aantasting van het tandglazuur optreedt en dat een nabehandeling met fluor het glazuur versterkt.

Zoom-methode

Zoom-methode: maakt gebruik van de Zoom2 UV-lamp. Met de lamp wordt de Zoom-gel, die 25% waterstofperoxide + calciumfosfaat bevat, geactiveerd. De combinatie van Zoom-lamp en Zoom-gel versterken het effect. Het warmteeffect van de lamp kan blijvende schade toebrengen aan de tandpulpa. Om dit te vermijden, wordt er een lamp gebruikt waarvan de  golflengte in het ultraviolette licht gelegen is, de goede lampen zijn voorzien van warmtefilters waardoor er geen necrose(afsterven) van de tandpulpa plaatsvindt. UV is schadelijk voor het tandvlees (verbranding van het tandvlees) en daarom moet het bleekproces onder een rubberdam gebeuren. De duur van de behandeling kan variërend zijn afhankelijk van de sessies, meestal drie tot maximaal vier maal een kwartier. Totale duur van de behandeling is twee uur.

Nazorg

Om de duur van het resultaat te behouden is het aan te raden drank- en voedingsmiddelen te vermijden waar kleurstoffen inzitten, zoals koffie, thee, rode wijn, tabak, rode sauzen.  Daarnaast dient men de dagelijkse verzorging en instructies na te streven: twee keer per dag poetsen en de tussenruimten met floss, stokers of ragers reinigen. Aanvullend kan met  een fluoridenhoudend mondspoelmiddel gespoeld worden.

Tot slot

Er zijn tegenwoordig veel methoden voor gebitsverfraaiing waaronder het bleken van de tanden. Bleken geeft wittere tanden en het is meer weefselbesparend dan composiet- of porseleinrestauraties. Welke resultaat wordt bereikt, hangt helemaal af van de oorspronkelijke natuurlijke kleur van de tanden. Het bleken onder toezicht van een tandarts is het
meest veilig, omdat alle voorzorgsmaatregelen worden getroffen.

Bijdrage van: Maud van Dam, Mondhygiëniste bij Kleinsman Dental Center